زنان در ایران نیمی از جمعیت ایران را تشکیل می دهند و در مواقع انتخابات بسیار تاثیر گذار هستند و آرایی که به صندوق های رای می ریزند برای تبلیغات کاندیداهای انتخاباتی بسیار وسوسه کننده است  تا جاییکه می دانند زنان در ایران علی الخصوص زنان خارج از پایتخت از ابتدایی ترین حقوق انسانی خود هم محرومند. 

زنان هم در هر دوره از انتخابات به دلیل اینکه کور سوی امیدی برای رسیدن به خواسته هایشان داشته باشند و از طرفی دیگر به طور مداوم و سیستماتیک فشار بر آن ها از سوی حکومت وارد می شود معمولا با مشارکت بالا به پای صندوق های رای می روند و به کاندیدایی که وعده هایی نزدیک به مطالباتشان داده رای می دهند. در ادامه نگاهی خواهیم انداخت به چند مورد از وعده هایی که زمان انتخابات توسط حسن روحانی داده شده و در دولت رییس جمهور محقق نشده است و خواسته های به جایی است که باید از طرف زنان و مردان جامعه مورد پیگیری و مطالبه قرار بگیرد.

گشت ارشاد و اذیت آزار همیشگی زنان توسط حکومت:

سابقه گشت های ارشاد به اول انقلاب و دستور روح الله خمینی در ۲۳ بهمن ماه ۱۳۵۷ و تشکیل کمیته های انقلاب اسلامی بر می گردد. در این کمیته ها بسیاری از اراذل و اوباش و کلاه مخملی های سابق هم با گذاشتن ریش و به دلیل اینکه مردم از آن ها حساب می بردند  به این نهاد تازه تاسیس پیوستند و در انجام دستور های دینی و یا حکومتی به اصطلاح کاتولیک تر از پاپ شده و شروع به آزار و اذیت زنانی نمودند که بسیاری شان برای آزادی بیشتر در انقلاب مشارکت داشته اند اما به دستور رهبر فرزانه شان روح الله خمینی ،حجاب اجباری و پوشش اجباری در خیابان ، مدرسه و محل کار دستاورد مشارکت شان در به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی ایران بود. لازم به ذکر است که از ابتدا این طور عنوان می شد که حجاب اجباری نیست. با این حال واکنشها درباره حجاب به دلیل همزمانی با روز جهانی زن به اجتماعات این روز نیز راه یافت. به نوشته روزنامه اطلاعات، در بسیاری از مدارس دخترانه تهران تظاهراتی در جهت موافقت و مخالفت با حجاب اسلامی برگزار شد. این تظاهرات در دبیرستانهای دخترانه مرکز و شمال و قسمتی از غرب تهران گستردهتر بود. پارهای از شعارهای این گروه عبارت بود از «حجاب ما پاکی ماست»، «الله اکبر» و «درود بر تو خواهر مجاهد». موافقان و مخالفان حجاب برای تظاهرات در این مورد به دانشگاه تهران رفتند.

به گواه اسناد و مدارک و مقالات منتشر شده در روزنامههای سال ۱۳۵۷ اولین جرقههای حجاب اجباری در اسفند سال ۱۳۵۷ یعنی کمتر از یک ماه پس از پیروزی انقلاب زده شد. یک روز پیش از هشتم مارس، روز جهانی زن، در حالی که گروههای مختلف سیاسی در تدارک برگزاری اولین مراسم روز جهانی زن در ایران بودند، روزنامه کیهان با این تیتر منتشر شد: «زنان باید با حجاب به ادارات بروند» مجلس شورای اسلامی ایران در سال ۱۳۶۳ قانون مجازات اسلامی را به تصویب رساند. به موجب این قانون هرکس در معابر عمومی حجاب را رعایت نکند، به ۷۲ضربه شلاق محکوم خواهد شد. در حالی قانون مجازات اسلامی به تصویب رسید که از سال ۱۳۵۹، یعنی چهار سال پیش از تصویب قانون حجاب اجباری در مجلس، به دستور آیتالله خمینی از ورود زنان بدون حجاب به ادارات دولتی جلوگیری میشود. این در حالی است که نیروهای کمیته در خیابان های ایران بیشترین ایجاد رعب و وحشت را برای زنان در مورد حجاب شان اعمال می کردند. بعضی از زنان در بیان خاطرات شان از آن دوران به زخمی کردن صورت زنان با تیغ و یا فرو کردن دست هایی که لاک زده شده در ظرف پر از سوسک نمونه هایی از آزارو شکنجه های متداول برای بیرون بودن چند طره مو از روسری و یا زدن لاک به ناخن ها بود.

تبدیل کمیته های انقلاب با شهربانی و ایجاد واحدی به نام گشت ارشاد:

۱۴سال پس از تشکیل کمیته های انقلاب اسلامی با ادغام شهربانی با کمیته نیروی انتظامی تشکیل شد و تشکیل نهادی به نام گشت ارشاد در این نیرو  سر آغاز بحث بسیاری از کاندیداهای ریاست جمهوری ، روحانیون و سایر نیروهای حکومت و مردم در باره عملکرد این نیرو با مردمی شد که کیلومتر ها با افکار هیجانی اول انقلاب فاصله داشتند. این در حالی است که پلیس مجری اجرای قوانین است و تشکیل این نهاد و تصمیم گیری در مورد چگونگی برخورد و جرم انگاری بعضی از رفتار به عهده مجلس شورای اسلامی است. این در حالی است که توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی طرحی تحت عنوان حجاب و عفاف تصویب شد که به شدت مورد تایید و حمایت علی خامنه ای رهبر ایران قرار گرفت و نهاد هایی مانند سپاه پاسداران ، وزارت اطلاعات و سایر نهاد ها موظف به حمایت از این طرح شدند. مراحل نخستین طرح بیشتر بر پوشش زنان تمرکز داشت و در مراحل بعدی ابتدا جمع آوری معتادان و سپس جمع آوری اراذل و اوباش، بازرسی از کارگاهها و فروشگاههای لباس و ارایشگاههای مردانه، عکاسیها و.. نیز در دستور کار نیروی انتظامی قرار گرفت.
۴۰حقوقدان در نامهای به کمیسیون اصل نود مجلس هفتم از نیروی انتظامی بدلیل ایجاد محدودیتها، ممنوعیتها و وضع و تفسیر قانون و اجرای مجازات نا نوشته، پوششهای بعضاً متعارف و مقبول جامعه را با عناوین مجرمانه بدون مستند قانونی، ممنوع و از مصادیق جرم تلقی کردن و بنابر تشحیص خود اقدام به برخورد با شهروندان کرده، شکایت کردند. حقوقدانان طرح ارتقای امنیت اجتماعی را مغایر با اصل ۳۷ قانون اساسی، که هیچ کس را مجرم ندانسته و اصل را بر برائت قرار داده، مگر هنگامی که عمل ارتکابی جرم تعریف و مجازاتش هم در قانون مجازات اسلامی وجود داشته باشد؛ چرا که در غیر این صورت بر اساس قاعده فقهی قبح عقاب بلا بیان، مجازات عملی که جرم بودن آن اعلام نشده، امری است قبیح و مورد ذم شرع و عقل. همچنین اصل ۵۷ قانون اساسی مبنی بر پذیرش اصل بنیادین تفکیک قوا، تصریح نموده که امر خطیر قانون گذاری در صلاحیت قوه مقننهاست. این نامه توسط دو نفر از حقوقدانان به کمیسیون تسلیم شد و بدون رسیدگی رها شد.

وعده های روحانی  در باره گشت ارشاد:

بر خلاف احمدی نژاد که به دروغ چنین گفته بود که :«آیا مشکل جوانان ما بیرون بودن تار موهایشان است .» حسن روحانی نیز همچون سایر نامزدهای این دوره و دورههای پیشین در این زمینه  گشت ارشاد ونحوه برخورد با بد حجابی موضعگیری کرده است، با وجود انتقاد از سیاستهای موجود در این زمینه، اعتقادش به حفظ “حجاب و عفاف” را نیز پنهان نکرد.
روحانی در وعده های انتخاباتیش این گونه نشان داد طرفدار نگاهی است که با وجود حفظ فاصله از پذیرش پوشش اختیاری و رفع اجبار از حجاب اسلامی، خواهان انعطاف حکومت در زمینه برخورد با به زعم حکومت بدحجاب است.

آیا تصمیم گیری در باره نحوه برخورد با بد حجابی در اخیار رییس جمهور است؟:

نیروی انتظامی از لحاظ اداری زیر مجموعه وزارت کشور است اما ظابط قوه قضاییه محسوب می شود و عملا  تحت نظر و فرمان رهبری است. در مواردی در دولت گذشته اختلاف هایی بین محمود احمدی نژاد و نیروی انتظامی پیش آمده بود که فرمانده نیروی انتظامی اعتنایی به خواست های احمدی نژاد نکرده بود. در دولت جدید هم فرمانده نیروی انتظامی متوقف کردن طرح حجاب و عفاف را موضوعی دانسته بود که هیچ کس جز رهبر کشور سید علی خامنه ای نمی تواند در باره آن تصمیم بگیرد. این سوال مطرح می شود که چرا حسن روحانی و سایر کاندیداها با دادن وعده های دروغین جامعه را به حل این مساله آزار دهنده زنان امید وار می کنند؟

گرم شدن هوا و برخورد با مسافران در شهر های شمالی:

با شروع فصل تابستان و مسافرت های مردم به نواحی شمالی و علی الخصوص سواحل دریا ، طرح های مقابله با بدحجابی نیز توسط نیروی انتظامی تشدید می شود. اگر گذری به سواحل شمال ایران داشته باشید انواع ماشین های به اصطلاح پلنگی نیروی انتظامی  و پرسنل یگان ویژه را در جای جای ساحل می بینید که به تذکر ، تهدید و در مواردی بازداشت مسافران می پردازند.  این ایجاد رعب و وحشت و حضور زیاد نیروها به گونه ای است که اگر یک نفر که به فضای جامعه ایران آشنا نباشد و به یک باره وارد این سواحل شود گمان می کند که کودتای نظامی رخ داده و به این شکل تجمع نیروی نظامی با اسلحه های نیمه اتوماتیک و ماشین های پلنگی در سواحل حضور دارند.

به زور به بهشت بردن و نبردن مردم بازی جدید حکومت:

عده ای از روحانیون تند رو از جمله احمد خاتمی و علم الهدی  تاکید بر وظیفه دولت برای سختگیری در زمینه حجاب و دخالت دولت در امور زندگی مردم در همه زمینه ها دارند  تا حدی که احمد خاتمی در سخنانی گفته است که در این زمینه باید خون های فراوانی ریخته شود.  و علم الهدی نماینده ولی فقیه در مشهد معتقد است که باید مردم را به بهشت برد، ولو به زور شلاق . حسن روحانی با اینکه اصلا با مساله حجاب مخالف نیست و بر خلاف وعده هایش در انتخابات هیچ گونه تلاشی برای بهتر برخورد کردن گشت های ارشاد با مردم انجام نداده است ژستی روشنفکرانه و عوام فریبانه از خود ارایه می دهد و این طور می گوید که مردم را به زور نمی توان به بهشت برد.
واقعیت این است که روحانی برای چندمین بار چون دوره های گذشته، فریب بزرگی به جامعه و علی الخصوص زنان داده است و هیچ اقدامی برای رفع مشکلات زنان در زمینه حجاب و عفاف و حتی برخورد بد گشت های ارشاد نکرده است و تنها با اکتفا به حرف هایی که به شدت هم توسط جناح رقیب مورد حمله قرار گرفته شرایطی را فراهم کرده است که فشار مضاعفی بر جامعه و علی الخصوص زنان وارد شود.
ناصر موسوی لارگانی و علی مطهری  چندی پیش هنگام طرح سوال از وزیر کشور به دلیل عدم برخورد قاطعانه دولت با مساله بد حجابی اقدام به پخش تصاویر زنان و دختران ساپورت پوش در صحن علنی مجلس نمودند و خواستار بر خورد جدی تر دولت با زنان بد حجاب شدند.

نتیجه گیری:

آنچه پیداست وعده های روحانی برای بهبود وضعیت به نفع زنان در جامعه و کنترل گشت های ارشاد در ادامه ی شعارهایی بوده که ۳۵ سال گذشته داده شده و هرگز عملی نشده است. تاریخ و عملکرد جمهوری اسلامی نشان دهنده این موضوع است که به هیچ عنوان با مساله حجاب کنار نیامده و هیچ امتیازی هر چند اندک  به زنان در این زمینه نمی دهد؛ بلکه با تقویت کمیته های انقلاب در گذشته و امروزه گشت ارشاد و ساپورت کردن نهاد هایی مانند بسیج تحت عنوان آمران به معروف و نهی از منکر و قانون گذاری برای باز گذاشتن و حمایت بیشتر از آن ها هر روز به فشار مضاعف بر آنان می افزاید. مساله ای مانند گشت ارشاد که دستمایه همیشگی کاندیداهای ریاست جمهوری بوده و حسن روحانی نیز با استفاده از این حربه آرایی بسیاری از زنان را برای خود اخذ کرده است فریبی بزرگ است و هیچ گاه در این سیستم (نظام جمهوری اسلامی)و وضع موجود اصلاح نخواهد شد.

د. اسیل رضایی

منبع: مرکز مطالعات و تحقیقات المزماه